Mülkiyet ve miras sorunları nedeniyle destek alamayan üreticilere müjde
ANKARA – Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, mülkiyet ve miras sorunları nedeniyle desteklerden yararlanamayan üreticilerin bundan sonra tarımsal desteklerden yararlanacağını belirtti.
Bakan Yumaklı, Türkiye Büyük Millet Meclisi Plan ve Bütçe Kurulu’nda bakanlığı ve bağlı kuruluşlarının 2024 bütçeleri hakkında sunum yaptı. Türkiye’nin Tarımsal Gayri Safi Yurtiçi Hasıla açısından Avrupa’da lider, dünyada ise ilk 10 arasında yer aldığını belirten Yumaklı, 2023 Ocak-Eylül döneminde 18,8 milyar dolar ithalata karşılık 22,1 milyar dolar ihracat gerçekleştirdiğini söyledi. 3,3 milyar dolar. Dış ticaret fazlası verdiklerini belirtti.
Fındık, kuru üzüm, kuru kayısı, incir, kabuksuz antep fıstığı, ayva, dondurulmuş alabalık, buğday unu ve bulgur ihracatında Türkiye’nin dünyada birinci sırada yer aldığını belirten Yumaklı, son dönemde 95 milyar dolarlık dış ticaret fazlası verdiklerini vurguladı. 21 yıldır Türkiye’nin tarım ve beslenme ürünlerinde net ihracatçı olduğunu vurguladı.
“Bugün 97 ülkeye tohum ihraç ediyoruz”
Tarla bitkileri üretiminin yüzde 22 artışla 70,5 milyon tona ulaştığını belirten Yumaklı, “Meyvede yüzde 89 artışla 26,8 milyon tona, sebzelerde ise yüzde 22 artışla 31,6 milyon tona ulaştık. Üretimdeki bu artış büyük ölçüde verimlilik çalışmalarımızdan kaynaklandı. Sertifikalı tohum üretimimizi 9,4 kat artışla 1,4 milyon tona, ihracatımızı ise 13,7 kat artışla 233 milyon dolara çıkardık. İthalatı karşılama oranı yüzde 31’den yüzde 137’ye çıktı. Sertifikalı tohumların ihracat değeri 2022 prestijiyle ilk kez artacak. “2023 yılının ilk 9 ayında sertifikalı tohum ihracatı 235 milyon dolar, sertifikalı tohum ithalatı ise 212 milyon dolar oldu.” milyon dolar. Bugün 97 ülkeye tohum ihraç ediyoruz” dedi.
“Kırmızı et üretimini 2 milyon 192 bin tona çıkardık”
Ortalama karkas verimini 178 kilogramdan yüzde 61 artışla 178 kilogramdan 287 kilograma çıkardıklarını aktaran Bakan Yumaklı, şöyle devam etti:
“Hayvan zenginliğimizi büyükbaş hayvanda yüzde 68 artışla 16 milyon 687 bine, koyunda yüzde 67 artışla 53 milyon 274 bine çıkardık. Kırmızı et üretimimizi ise yüzde 181 artışla 2 milyon 192 bin tona çıkardık. çiğ sütte yüzde 156 artışla 21 milyon 564 bin tona, beyaz ette ise yüzde 247 artış yaşandı.” “Yumurta üretimini 2 milyon 472 bin tona, yumurtayı yüzde 71 artışla 19 milyar 808 milyon adede, balı yüzde 59 artışla 118 bin tona çıkardık. Birçok kalemde yüzde 100’ün üzerinde artış elde ettik. Hayvancılıkta sürdürülebilirliğin ve verimliliğin artırılmasına yönelik desteklerde 2023 yılında.”
“Su ürünleri ihracatının yılsonuna kadar 2 milyar dolara çıkacağını öngörüyoruz.”
Türkiye’nin su ürünleri yetiştiriciliğinde Avrupa Birliği ülkeleri arasında birinci sırada yer aldığını vurgulayan Yumaklı, “Su ürünleri üretimimizi 8,4 kat artırarak 61 bin tondan 515 bin tona çıkardık. Yıl sonu hedefimiz 575 bin ton. Su ürünleri ihracatı 97 milyon dolardan 17 kat arttı.” “İhracatımızı 1,7 milyar dolara çıkardık. Yılsonunda ihracatımızın yaklaşık 2 milyar dolara çıkmasını bekliyoruz. 100’den fazla ülkeye ihracat yapıyoruz” dedi.
Çiftçilere 2023 yılı sonuna kadar verilecek destek ödemesinin 63,4 milyar lira olacağını sözlerine ekleyen Yumaklı, 2006 yılından bu yana 92 binin üzerinde projeye destek verdiklerini, 264 bin kişiye istihdam sağladıklarını, 94 milyar lira hibe verdiklerini söyledi.
IPARD-3 programını yakın zamanda yeni desteklerle hayata geçireceklerini belirten Yumaklı, 42 ilde uygulanan güçlendirme programını 81 ilin tamamına yaygınlaştırdıklarını belirtti.
Yumaklı, 1,1 trilyon liralık tarımsal işlerin sigortalandığını, 20 milyar liralık hasar tazminatı ödendiğini, buğdayda verim kaybı ve fiyat dalgalanmaları nedeniyle Gelir Koruma Sigortasının 2023-2024 üretim döneminde Türkiye genelinde uygulanacağını belirtti.
Korunan alan sayısının 659, bu alanların büyüklüğünün ise 3,4 milyon hektar olduğunun altını çizen Yumaklı, arz güvenliği kapsamında stratejik tarım çalışmalarını izleyerek risklere karşı önlem aldıklarını belirtti.
Önceki yıllarda 110 bin ton olan günlük hububat alım miktarını bu yıl 250 bin tona çıkardıklarını belirten Yumaklı, “Böylece TMO tarihindeki alım rekorunu kırdık. 12,9 milyon ton alım gerçekleştirdik. tahıl ve 1 milyon 200 bin ton mısır. Alımlarda üreticilerimize 93 milyar lira ödedik. “Devam eden alımlarla bu yıl üreticilerimize 108 milyar lira ödemiş olacağız” dedi.
“Ülkemizde tüketilen şekerin yüzde 100’ünü yerli şeker pancarından karşılayacağız.”
Pancar üretiminin geçen yıla göre yüzde 17 artışla 22,5 milyon tona ulaşacağını, böylece arz ve talep istikrarının sağlanacağını belirten Yumaklı, “Şu ana kadar üreticilerimize 5,4 milyar liralık destek ve avans ödemesi yaptık, bu rakam daha da artacak” dedi. Alımlar tamamlandığında yaklaşık 16,9 milyar’a yükseldi. “Bu şekilde ülkemizde tüketilen şekerin yüzde 100’ünü yerli şeker pancarlarından karşılayacağız” dedi.
“Kırmızı et fiyatları takip ediliyor”
Bu yıl 146 bin çay üreticisinden yaklaşık 592 bin ton ürün aldıklarını ve 6,5 milyar lira ödediklerini belirten Yumaklı, “Taze çay rekoltesinin 1 milyon 350 bin ton olmasını bekliyoruz. Yılın en yüksek üretim rakamına ulaştık.” TİGEM işletmelerimizde her zaman sertifikalı tahıl tohumu üretimimizi aştık.” “Bir önceki yıla göre yüzde 60 artırarak 2023’te 223 bin tona ulaştık. Kırmızı et ve süt piyasasının düzenlenmesine yönelik çalışmalarımız kapsamında piyasa fiyatları yakından takip ediliyor. Bugüne kadar yaptığımız gibi hem üreticiyi hem de tüketiciyi koruyoruz.”
Tarımsal üretimde detaylı planlama
Suya odaklanarak stratejik ürünlerin güvenliğini sağlayacak üretim planlama sürecini başlattıklarını belirten Yumaklı, “Bitkisel üretimde arazinin verim kabiliyeti ile birlikte ürün deseni, yağış ve sulama olanaklarının belirlenerek, hayvansal üretim, iklim koşulları, arazi yapısı, yem ihtiyacının karşılanma oranı, mera mevcudiyeti.” “Su ürünleri üretiminde su ihtiyacı ve dış ticareti, yakalanabilir stok durumunu, çevresel faktörleri ve uluslararası yükümlülükleri dikkate alarak tarımsal üretimi planlıyoruz” dedi.
“Tarım sayımı 2026 sonuna kadar tamamlanacak”
Bakan Yumaklı, üretim planlama sürecinde gerekli kayıtların arttırılması amacıyla Çiftçi Kayıt Sistemi yönetmeliğinde değişiklik yaptıklarını vurgulayarak, “Mülkiyet ve miras sorunları nedeniyle takviyelerden yararlanamayan üreticilerimiz de tarımsal desteklerden yararlanacak. Yeni politikamızın vazgeçilmez bir ayağı olarak TÜİK ile imzaladığımız protokol kapsamında tarım sayımı “2026 yılı sonuna kadar tamamlanacak. Yenilik olarak gençlere ve gençlere ek destek sağlıyoruz” kırsal kalkınmada kadınlar, hayvancılık takviyeleri ve sübvansiyonlu krediler.”
Şap ve Ağız Enstitüsü tarafından üretilen aşıların mart ayında tespit edilen Sat-2 serotipine karşı uygulanmaya başladığını anlatan Yumaklı, “2023 yılında toplam 46 milyon doz aşı ürettik ve 32,6 milyon doz uyguladık.”
Yumaklı, bugüne kadar 2 milyondan fazla evcil hayvanı mikroçiple tespit edip PETVET sistemine kaydettiklerini belirtti.
“Sertifikalı tohum kullanımını yaygınlaştıracağız”
Üretim planlama, sözleşmeli üretim ve yeni destekleme modelleriyle tarımsal üretime yön vereceklerini kaydeden Yumaklı, şöyle konuştu:
“Ekilmemiş tarım arazilerini üretime kazandıracağız. Organik tarıma ve uygun tarım uygulamalarına desteği artıracağız. Sertifikalı tohum kullanımını yaygınlaştıracağız. Besin güvenliğini sağlamak, yerel genetiğimizi korumak amacıyla Çet tohumunun kullanımını yaygınlaştıracağız. kaynakları ve gelecek nesillere aktarmak. Su kısıtı, mera varlığı, mera yapısı ve yem “Bütünsel bir yaklaşımla hayvancılık üretim bölgelerini, imkanları dikkate alarak oluşturacağız. Su ürünleri yetiştiriciliğinde yeni türlerin üretilmesini ve avlanan çeşitlerin sürdürülebilir yönetimini sağlayacağız.”
“Akıllı tarım uygulamalarını yaygınlaştıracağız”
Tedarik zincirini tarladan sofraya kısaltmak ve karbon emisyonunu azaltarak çevreyi korumak amacıyla kentsel tarım uygulamalarını yaygınlaştıracaklarının altını çizen Yumaklı, şöyle konuştu:
“İklim değişikliğiyle mücadele kapsamında çevre dostu tarım uygulamalarını destekleyeceğiz. Temel girdilerde kendi kendine yeterliliğin sağlanması için Ar-Ge çalışmalarını hızlandıracağız. Akıllı tarım uygulamalarını dijitalleşme, yapay zeka ve bilgiye dayalı işletmecilikle yaygınlaştıracağız. Sulama programlarında uzaktan algılama teknolojisi ve coğrafi bilgi sistemi tabanlı tekniklerin kullanılması “Bu amaçla Ar-Ge faaliyetleri yürüteceğiz. Bitki koruma ürünlerinin üretimden kullanıma kadar dijital izlenebilirliğini sağlayacağız. Bitkisel üretimde pestisit kullanımının azaltılması ve kalıntıların önlenmesi için biyolojik ve biyoteknik çalışmaların kullanımını yaygınlaştıracağız.”
